دوام حیات انسان ها به عوامل مختلفی مانند آب، هوا و غذا بستگی دارد. انسان ها ممکن است بدون غذا چند ماه و بدون آب چند روز زنده بمانند، اما در مورد هوا، دوام انسان ها به چند دقیقه محدود می شود. در واقع محققین معتقدند که انسان بدون هوا تقریبا 3 دقیقه زنده می ماند. همین موضوع اهمیت ویژه ی هوای پاک را نشان می دهد و می توان پی برد که اگر ما هر روز در معرض هوای آلوده قرار بگیریم، بدن ما به راحتی آسیب می بیند و در مرور ایام این موضوع می تواند خسارت های جبران ناپذیری مانند بیماری های خاص و در نهایت مرگ را به دنبال داشته باشد.
با گسترده شدن شهر ها و رواج زندگی شهری، این خطرات بیش از پیش برای بشر درد سر ساز شده و او را تهدید می کند، تا حدی که امروزه شاهد درگیری افراد زیادی با بیماری های تنفسی، عارضه های قلبی، نارسایی نوزادان و ... به جهت استنشاق هوای آلوده هستیم.
زمانی که این هوای آلوده وارد فضای بسته اتاق ها می شود، شرایط از قبل سخت تر شده و احساس خفقان، خستگی و ... به سراغ افراد می آید. این در حالی است که افراد برای کارایی بهتر مغز و دیگر ارگان های بدن نیاز به دریافت اکسیژن کافی و هوای پاک دارند.
پس شاید بتوان گفت یک دستگاه تصفیه هوا یکی از اقلام مورد نیاز ساکنین کلان شهر هاست. حضور این دستگاه نه تنها در خانه و محل کار افرادی که دارای بیماری های زمینه ای هستند بسیار لازم است، بلکه افرادی که دچار بیماری های خاص نیستند هم بهتر است با داشتن یک دستگاه تصفیه هوا از این امر جلو گیری نمایند.
مهاجرت بی رویه به شهر ها سبب شد که دیگر از هوای خوب روستا ها خبری نباشد و جمعیت درکلان شهر ها و شهر ها روز به روز بیشتر شود. افزایش این جعیت، افزایش میزان ترافیک شهری و تردد بیشتر اتومبیل ها و موتور سیکلت ها را در پی داشته است. علاوه بر این گسترش فرهنگ شهر نشینی سبب شده تا فعالیت های صنعتی و تجاری نیز افزایش پیدا کنند و کارخانه ها در نزدیکترین فاصله با شهر های بزرگ قرار داشته باشد. ساختمان های بلند و عدم گردش مناسب هوا و همچنین کور کردن راه باد های غالب هر منطقه از دیگر موارد افزایش آلودگی هواست.
آلودگی هوا به معنی وجود آلاینده های مختلف بیش از حد مجاز در هوای شهر است. آلاینده ها به دودسته آلاینده های اولی و ثانویه تقسیم می شوند. آلاینده های اولیه مرجع انسانی دارند و به جهت برخی از فعالیت های انسانی مثل اتومبیل ها و کارخانجات وارد هوا می شوند، اما آلاینده های ثانویه در اثر ترکیب آلاینده های اولیه در لایه های مختلف جو بوجود می آیند.
یکی ار خطرناک ترین آلاینده های هوا ذرات معلق جامد در هواست. قطر این ذرات متفاوت است و انواعی از آن ها مانند گرد و خاک به قدری بزرگ هستند که با چشم غیر مسلح کاملا دیده می شوند، شاید شما هم روز هایی را به خاطر داشته باشید که غلظت گرد و غبار موجود در هوا آنقدر زیاد بوده که دیدن مناظر اطراف امکان پذیرنبوده است. اما خطرناک ترین نوع ذرات معلق یا همان Particulate Matter (PM) آن دسته هستند که دارای قطری کمتر از 10 میکرومتر بوده و به علت راهیابی به دستگاه تنفس انسان می توانند باعث بوجود آمدن آسیب های جبران ناپذیری شوند.
این ذرات آلوده به راحتی وارد جریان خون شده و باعث شیوع بیماری های قلبی و عروقی، کاهش مقاومت سیستم ایمنی، بیماری های تنفسی مانند آسم، از بین رفتن بافت ریه، عفونت های ریوی، سرطان و .. شده و در نهایت موجب مرگ زود رس افراد خواهند شد.
نیتروژن دی اکسید در دسته ی آلاینده های اولیه جای دارد و مقدار زیادی از آن از طریق دود حاصل از تردد اتومبیل ها و موتور سیکلت ها و نیروگاه ها وارد هوای شهر ها می شود. میزان این آلاینده در هوای شهر ها بسیار زیاد است و می توان گفت که هیدروژن دی اکسید سهم بزرگی در آلودگی هوای شهر ها دارد. تماس با این آلاینده سبب عوارض اولیه مانند سوزش چشم، سرفه، درد قفسه سینه، تب، تهوع و استفراغ می شود و در طولانی مدت نیز عامل ابتلا به بیماری های ریوی، کاهش مقاومت سیستم ایمنی و تنفسی و مواردی از این دست خواهد بود.
این آلاینده از طریق سوختن روغن ها وسوخت هایی که دارای گوگرد هستند وارد هوا می شود و در واقع منبع این آلودگی نیز نیروگاه ها و وسایل نقلیه هستند. این ماده، گازی بدبو و بی رنگ است که مخاط ریه، گلو و بینی را تحریک می کند و بیشترین آسیب را به سالمندان و کودکان می رساند. بیماری های حاصل از استنشاق این گاز عبارتند از : برونشیت های مزمن، آسم و آمفیزم
گاز ازن که در لایه های بالایی جو بسیار مفید واقع می شود و جلوی تابش مضرر خورشید و اشعه های فرا بنفش را می گیرد، زمانی که در اثر واکنش های شیمیایی و منابع انسانی مانند اتومبیل ها، تولید شود، بسیار مضرر بوده و می تواند سبب کاهش ظرفیت شش ها، سوزش ریه، آسم و انواع بیماری های تنفسی گردد.
وجود این آلاینده های خطرناک در هوایی که ما تنفس می کنیم زنگ خطری را به صدا در می آورد. اما خبر مسرت بخش برای ساکنین شهر های بزرگ آن است که استفاده از دستگاه تصفیه هوا می تواند تا حد زیادی در این راستا به ما کمک کند.
حالا که دانستیم هوای شهر ها تا چه میزان آلوده است و می تواند سلامتی ما را تا چه حد تهدید کند، به نظر شما استفاده از دستگاه تصفیه هوا چه ضرورتی دارد ؟ در شرایطی که برای آلودگی هوای شهر ها فکر اساسی نمی شود و هر سال شاهد افزایش این آلودگی هستیم، داشتن یک دستگاه تصفیه هوا در منازل و محل کار می تواند تا حد زیادی ما را از ابتلا به بیماری های سخت برهاند.
امروزه در اکثر شهر های بزرگ ایران در بیشتر فصل پاییز و زمستان و در واقع در تمام روز های سرد، امکان دیدن آسمان صاف یا ابری برای ما وجود ندارد. گاهی میزان آلاینده های هوا به حدی افزایش می یابد که حتی ساختمان های اطراف نیز قابل رویت نیستند.
دستگاه های تصفیه هوا با استفاده از فیلتر های مختلفی که در آن ها قرار دارد، آلاینده ها را از هوا جدا کرده و هوای محیط را پاک می کنند. یک دستگاه تصفیه هوای مناسب با پاکسازی هوا از ذرات معلق، گاز های بدبوی شیمیایی، گرد و غبار، کربن دی اکسید و اکثر آلاینده هایی که در بالا از آن ها نام بردیم، هوای تمیز را برای ما فراهم می کند. برخی از این دستگاه ها حتی می توانند ویروس ها و باکتری ها را نیز از بین ببرند و میزان ابتلا به بیماری های مختلف، مانند آنفلونزا که در فصل سرد به جهت گردش هوای کمتر و حبس هوای آلوده در فضا های بسته شیوع پیدا می کند، را پایین بیاورند.
جالب است که بدانید یک دستگاه تصفیه هوای استاندارد، می تواند تا 99 درصد هوا را پاکسازی کند، که این نتیجه ی بسیار خوب و شگفت انگیزی است.
تا این جا متوجه شدیم که وجود یک دستگاه تصفیه هوای مناسب در خانه ها، ادارات، فروشگاه ها و اکثر فضای شهری بسیار مفید بوده و برای افراد مبتلا به بیماری های تنفسی و قلبی که در شهر ها سکونت دارند، ضرروت دارد. حالا ممکن است این سوال پیش بیاید که یک دستگاه تصفیه هوا چگونه کار می کند و از چه طریقی می تواند آلاینده های موجود در هوایی که قرار است تنفس کنیم را از بین می برد؟
دستگاه های تصفیه هوا برای پاکسازی از فیلتر های مختلفی استفاده می کنند که هر یک کارایی خاص خود را دارد. در این جا نحوه عملکرد یک دستگاه تصفیه هوا و طریقه جدا سازی آلاینده ها به وسیله فیلتر های گوناگون را، در حالت کلی بررسی می کنیم.
این مرحله که به فیلتر اولیه نیز شهرت دارد، مرحله ای است که در آن فیلتر ها مواد جامد بزرگ مانند گرد و خاک، پرز و موی حیوانات و ... را از هوا جدا کرده و به مرحله بعدی فیلتراسیون می فرستند. فیلتر های استفاده شده در این قسمت قابل شست و شو هستند و هر چه کیفیت آن ها بالا تر باشد در طول عمر و حفظ فیلتر های مهم بعدی مانند هپا و کربن تاثیر بیشتری دارند.
این فیلتر نیز مانند فیلتر اولیه عمل می کند و برای زدودن ذرات معلق، جرم، قارچ و کپک در دستگاه قرار دارد، تفاوت آن با مرحله پیش فیلتر دقت بالای آن در پاکسازی هوا از گرد و غبار است. این فیلتر نیز قابل شست و شو است.
می توان گفت که فیلتر کربن فعال بالاترین قدرت جذب را در مقایسه با باقی فیلتر ها دارد. این فیلتر می تواند بیش از 3000 ترکیب گازی را به خود جذب کند و قدرت پاک کردن هوا از آلاینده هایی چون دی اکسید گوگرد و دی اکسید نیتروژن را داراست اما قدرت جذب گرد و غبار و ذرات درشت را ندارد و به همین جهت است که پیش از آن باید از پیش فیلتر های مخصوص جذب ذرات معلق استفاده شود. قدرت این فیلتر تا حدی است که می تواند مولکول های شیمیایی موجود در هوای خانه ها، که حاصل استفاده از اسپری ها، لوازم آرایشی، حشره کش و ... هستند را نیز به خود جذب کند. این فیلتر به هیچ وجه ذرات جذب شده را به هوا بر نمی گرداند.
جنس فیلتر هپا گیاهی بوده و به شکل ورقه کاغذی است که آکاردئونی تا خورده است. هپا را می توان مهم ترین فیلتر دستگاه تصفیه هوا نامید. دقت جذب این فیلتر 0.1 میکرون بوده و قادر است 98 درصد آلاینده های هوا را پاکسازی کند. این فیلتر آنقدر کاربردی است که در اندازه های بزرگتر برای تضمین کیفیت هوای اماکنی مانند بیمارستان ها که پاکی هوا در آن ها بسیار اهمیت دارد، استفاده می شود. این فیلتر تمام آلاینده های میکروبیولوژی مانند ویروس ها، باکتری ها و تمام مواد آلرژی زا را به خود جذب می کند. ذرات جذب شده توسط این فیلتر به هوا بر نخواهند گشت.
این فیلتر دارای لایه ی کربنی است و عملکرد آن مانند فیلتر کربن فعال بوده ولی قدرت آن از فیلتر کربن فعال بسیار بیشتر است.
این فیلتر ها وظیفه حذف بو های بد، مانند بوی سیگار و گاز های سمی از هوا را به عهده دارند و عموما جزو آخرین فیلتر هایی هستند که هوا از آن ها عبور می کند.
عملکرد فیلتر های نانو بسیار جذاب است. این فیلتر ها با استفاده از ترکیبات آب موجود در هوا می توانند در الیاف وسایلی مانند پرده، مبل و ... نفوذ کرده و آلودگی هایی مانند دوده و گرد و غبار را به خود جذب کنند. تکنولوژی نانو با ایجاد توانایی جذب الکتریکی در این فیلتر، قدرت جذب ذرات و بو های بد را در آن بالا برده است.
حتما تا به حال به این موضوع توجه داشته اید که در شهر های آلوده افراد بیشتر احساس خستگی و بی رمقی دارند، این در حالی است که در فضاهای خوش آب هوا، خبری از این احساس خستگی نیست. دلیل این بی رمقی بی دلیل، بیشتر بودن یون های مثبت ذرات هوا از یون های منفی است. فیلتر های یون منفی دستگاه تصفیه هوا با تولید یون های منفی تعادل بین یون های مثبت و منفی را در هوا بر قرار می کنند و به همین جهت در بالا بردن کارایی مغز و از بین بردن احساس خستگی تاثیر بسزایی دارند.
برخی از دستگاه های تصفیه دارای لامپ UV یا ماورای بنفش هستند. این اشعه می تواند تمام آلودگی های بیولوژیکی مانند ویروس ها، باکتری ها و میکرو ارگانیسم های بیماری زا را از بین ببرد، اما در زدودن دود، گرد و غبار و بوی بد از هوا نقشی نخواهد داشت.
برخی از دستگاه های تصفیه با استفاده از انرژی الکتریکی اکسیژن را به ازن تبدیل کرده و به این وسیله بو های بد را از بین می برند، اما ازن در زدودن آلرژن ها و گاز های شیمیای بی تاثیر است. عملکرد این قسمت مانند فیلتر یون منفی است، اما باید توجه داشت که به جهت مضررات ازن، سازمان های محیط زیستی استفاده از این فیلتراسیون را توصیه نمی کنند.
در این بخش فیلتر های مهم و اساسی که در اکثر دستگاه های تصفیه هوا وجود دارد را شناختیم اما در انواع مختلف این دستگاه با توجه به میزان عملکرد و قیمت، ممکن است فیلترهای مفید دیگری نیز استفاده شده باشد.
فیلتر شن زرد، فیلتر ضد آلرژی، فیلتر فرمالدئید، فیلتر آنفولانزای انسانی، فیلتر ویروس لژیونلا و ... از انواع مختلف فیلتراسیون های انتخابی هستند. انواع دستگاه‌های تصفیه هوا
تا این جا متوجه شدیم ک در دستگاه تصفیه هوا از چه فیلتر هایی برای پاکسازی هوا استفاده می شود. در این بخش ابتدا راجع به انواع فناوری های دستگاه تصفیه صحبت می کنیم و پس از آن انواع دستگاه تصفیه هوا را بر می شمریم.
دستگاه های تصفیه هوا با دو فناوری غیر فعال و فعال تولید شده و در بالا بردن کیفیت هوا نقش دارند.
در این مدل تهویه که به آن Passive نیز می گویند، هوا از طریق فن وارد دستگاه شده و گرد و غبار و باقی آلاینده ها از آن زدوده شده و هوای سالم به محیط دمیده می شود.
در این روش که نام دیگر آن Active است، دستگاه تصفیه هوا موادی را تولید کرده و به هوا می دمد که این مواد از طریق واکنش با آلاینده های موجود در هوا اثر سوء آن را از بین می برند.
پس از شناخت فناوری های تصفیه هوا باید بدانید که دستگاه تصفیه هوا در دو نوع خانگی و صنعتی تولید می شود.
همانطور که از نام این دستگاه مشخص است، وظیفه آن پالایش هوا در فضاهای بسته، در مقیاس های کوچک تر، مانند خانه ها، ادارات و ... است. این دستگاه در انواع متنوعی وجود دارد تا افراد با توجه به نیاز خود مناسب ترین مدل را برگزینند.
دستگاه تصفیه هوای رومیزی در ابعاد و اندازه های کوچک تولید می شود و به راحتی بین فضاهای مختلف خانه و محل کار قابل جابه جایی است. این دستگاه ها معمولا سه مرحله فیلتراسیون دارند، که اولی پیش فیلتر برای جدا کردن ذرات معلق درشت تر و دو فیلتر بعدی معمولا از نوع هپا و کربن فعال است.
این دستگاه های معمولا ابعاد بزرگ تری به نسبت باقی دستگاه های تصفیه هوا دارند و مراحل فیلتراسیون آن ها نیز بیشتر است، در دستگاه تصفیه هوای ایستاده علاوه بر فیلتر های معمول، از فیلتر های انتخابی برای عملکرد بهتر و حذف بوی بد و گاز های شیمیایی نیز استفاده می شود. محل استفاده این دستگاه ها منازل و ادارات است.
این دستگاه تصفیه هوا، به راحتی به گردن آویخته می شود و از فیلتر یون منفی در آن استفاده شده تا یون های منفی، هوای مناسبی را در اطراف دهان و بینی افراد ایجاد کنند. این دستگاه برای افرادی که مجبور به تردد در هوای آلوده شهر ها هستند و یا در عین داشتن بیماری های زمینه ای مانند بیماری قلبی و تنفسی، به اجبار از خانه خارج می شوند ، بسیار مفید واقع می شود.
دستگاه تصفیه هوای اتومبیل مختص افرادی است که با اتومبیل خود به مراکز آلوده شهری رفت و آمد می کنند. این دستگاه با اتصال به فندک ماشین و استفاده از باتری آن کار می کند و یکی از ویژگی های اساس اش، دارا بودن یک فیلتر دائمی است که هر دوهفته یکبار باید حتما شسته و تمیز شود. به وسیله این دستگاه افراد در اتومبیل خود همیشه هوای پاک خواهند داشت.
این دستگاه ها معمولا در فضاهای تولیدی، تجاری و اداری بزرگ استفاده می شود و در انواع مختلفی وجود دارد.
برخی از آنها در مسیر کانال های تصفیه هوا نصب می شوند و برخی نیز به صورت مجزا در محیط قرار می گیرند. از معروف ترین دستگاه های تصفیه هوای صنعتی می توان به پاک کننده ها، فیلتر های تراکم بالا، جاذب غبار و ... اشاره کرد. مشخصات دستگاه تصفیه هوا خوب
تا این جا متوجه شدیم که یک دستگاه تصفیه هوا با چه تکنولوژی هایی کار می کند و انواع مختلف آن را شناختیم. اما سوال اصلی اینجاست که یک دستگاه تصفیه هوای خوب باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
یکی از مواردی که زمان تهیه یک دستگاه تصفیه هوا باید به آن توجه کنید، خرید یک دستگاه معتبر و دارای استاندار های کافی است. چنین دستگاهی را تنها می توان از یک شرکت معتبر تهیه نمود. شرکت مدرن در راستای رضایت مشتریان خدمات زیر را برای آن ها در نظر گرفته است: